Kans op confiscatie van goud reëel? De meeste beleggers in fysieke edelmetalen zijn bekend met de mogelijkheid van confiscatie op goud. Minder bekend is de optie van zilver confisqueren. Een zeer bekende confiscatie is die van 1933 door toenmalig president Roosevelt. Maar wist je ook dat de meest recente confiscatie niet van goud maar in euro’s is geweest (Cyprus, 2013).
Wat betekent confiscatie van goud?
Confiscatie is een term uit het recht wat neerkomt op het in beslag nemen door de overheid van goederen van particulieren. Iemand die strafrechtelijk veroordeeld is kan bijkomend ook nog een confiscatie opgelegd krijgen door de rechter. Voorbeelden hiervan zijn het verlies van eigendom van een goed dat uit een misdrijf is verworven (zoals gestolen juwelen, goud of zilver), of het afstaan van voorwerpen waarmee een strafbaar feit gepleegd is (zoals een wapen). Voorwaarde is dat de geconfisceerde goederen betrekking moeten hebben op het misdrijf. Confiscatie wordt ook wel “bijzondere verbeurdverklaring” of “onttrekking aan het verkeer” genoemd.
Confiscatie van goud komt simpelweg neer op het in beslag nemen van gouden voorwerpen door de overheid.
Waarom zou de staat confisqueren?
In sommige gevallen kan de staat goederen opeisen als daar een bijzondere reden voor is, zoals gevaar voor de openbare veiligheid. Voorbeeld hiervan is het in beslag nemen van scherpe voorwerpen die verboden zijn bij vliegreizen. Vóórdat je het vliegtuig opgaat zal je gefouilleerd worden op potentieel gevaarlijke voorwerpen zoals zakmesjes, schaartjes en scheermesjes. Deze zullen logischerwijs in beslag genomen worden om de veiligheid op het vliegtuig te verzekeren. Bij confiscatie van goud en zilver gaat het uiteraard voornamelijk om het bewaken van de financiële stabiliteit.
We zijn gewend om aan te nemen dat de euro en dollar nog lang mee zullen gaan. Toch blijkt uit een studie naar fiat geld dat geen enkele fiat valuta op termijn overeind blijft. In het verleden is gebleken dat de overheid dan terugvalt op hun zogenaamde ‘appeltje voor de dorst’. De Nederlandsche Bank heeft niet per ongeluk 600 ton goudreserves.
Confiscatie van goud in 1933 – 1934
De toenmalige Amerikaanse president Roosevelt gaf met ‘Executive Order 6102’ in 1933 opdracht aan alle burgers om hun gouden munten, goudbaren en goudcertificaten in te leveren tegen een vastgestelde koers van $20,67 per troy ounce. Werkte je hier niet aan mee, dan riskeerde je een grote boete oplopend tot wel $10.000 of een gevangenisstraf met een maximum van 10 jaar.
Toen de Amerikaanse centrale bank genoeg goud had binnengehaald werd de dollar gedevalueerd, van $20,67 naar $35 per troy ounce goud. Daarmee had de Amerikaanse overheid in feite een deel van het vermogen van haar bevolking in beslag genomen. Na de devaluatie kreeg je voor iedere 100 troy ounce goud nog maar 59 troy ounce voor hetzelfde geld. Dat is een devaluatie van 41%.
Met het uit omloop halen van de gouden munten in 1933 kwam er meer vraag naar andere vormen van geld, zoals dollarbiljetten en zilveren dollarmunten. Dit verklaart waarschijnlijk ook waarom er minder dan een jaar na de nationalisatie van goud ook een nationalisatie van zilver volgde. Een andere mogelijke verklaring is dat men onder de confiscatie van goud uit probeerde te komen door zilverbaren aan te houden.
Confiscatie op Cyprus in 2013
We zijn geneigd om te denken dat dergelijke confiscaties enkel in het verleden voorkwamen. Niets is minder waar. Dat is gebleken in 2013, toen de grootste Cypriotische bank failliet ging.
Na het faillissement van de grootste Cypriotische bank kwam de regering ook in financiële problemen. De Europese unie dokterde een plan uit waarbij het belangrijkste wondermiddel een eenmalige belasting op het spaargeld was. Deze eenmalige taks die bij de spaargelden in rekening werd gebracht leidde ertoe dat veel Cyprioten een serieuze hap van hun spaargeld in rook zagen opgaan (ongeveer €10.000.000.000). Maar deze maatregel, die in feite neerkwam op confiscatie, was “noodzakelijk” om het land te redden van de financiële ondergang.
Confiscatie in Nederland?
In Nederland zijn wij geneigd om nog wel eens te denken dat de overheid niet zal confisqueren. Toch gebeurt dit regelmatiger dan wij denken. In de afgelopen dagen kon je er niet omheen (letterlijk en figuurlijk). De protesterende boeren komen op voor hun bestaansrecht en uiteraard hun bezit. Veruit het meest waardevolle bezit van de boeren is land. Nu de politiek heeft besloten dat zij een rigoreuze aanpak van stikstof gaan volgen, lijkt de eerste onteigening van grondbezit in Nederland een feit te worden.
Een melkveehouder uit Krimpenerwaard is door de rechtbank in het ongelijk gesteld. Hij wordt gedwongen om zijn land te verkopen. Omdat hij niet zelf mag bepalen voor welke prijs en of hij überhaupt zijn grond wilt verkopen, kun je stellen dat hier sprake is van (in)directe confiscatie.
Is confiscatie van goud onwaarschijnlijk?
Dat is nog maar zeer de vraag. Enerzijds weet iedere bankier dat geld niets anders is dan schuld, en goud het echte geld (J.P. Morgan, 1912). Anderzijds is het confisqueren van goud zeer moeilijk. Zodra de overheid besluit om over te gaan tot confiscatie, moet het goud nog wel worden binnengehaald. Het is dan belangrijk dat burgers dit beleid steunen en meewerken om het te laten slagen.
Het confisqueren van spaargelden is daarentegen veel simpeler. Zo kon men in Cyprus in 2013 met een paar drukken op de knop een slordige 10 miljard euro confisqueren. Dat is dus veel eenvoudiger. Daarom is het nog maar zeer de vraag wat men zal doen als een confiscatie nodig zal blijken. Wel is het slim om na te denken over het verdelen van jouw bezit. Te veel geld bij de bank is vanwege inflatie helemaal geen goed idee.
